آرشیو دی ماه 1399

 خشكي پوست نوزادان يه اتفاق رايجه كه ميتونه نوزاد شما رو تحت تاثير خودش قرار بده. پوست نوزاد شما بي نهايت حساسه و بنابراين ممكنه براحتي دچار خشكي بشه. علاوه بر حساسيت، آب و هوا هم ميتونه روي پوست نوزاد تاثير داشته باشه. با توجه به ضعيف بودن نوزادان و اينكه خيلي به مراقبت احتياج دارن ضروريه كه شما براي پيشگيري از خشك شدن پوست نوزادتون كارهايي انجام بدين.

دلايل رايج خشك شدن پوست نوزادان 

پوست نوزاد شما ميتونه حتي موقع به دنيا اومدن هم دچار خشكي باشه. اين اتفاق زماني ميفته كه نوزاد شما بعد از 40 هفته بارداري به دنيا بياد. نيازي به نگراني در اين مورد نيست چون كه بعد از چند روز به صورت طبيعي درمان ميشه.

استفاده از صابون بچه در هفته هاي اول تولد، رطوبت زيادي رو از پوست نوزاد ميگيره. علاوه بر اين صابون بچه چربي هاي طبيعي پوست نوزاد رو از بين ميبره و باعث خشك شدن پوست ميشه.

هواي سرد زمستان رطوبت و چربي هاي طبيعي پوست نوزاد رو از بين ميبره و باعث خشك شدن پوست نوزاد ميشه. همچنين در صورتي كه نوزاد به مدت طولاني در اتاق بمونه، پوستش خشك ميشه  مخصوصا اگه در معرض هواي گرم قرار بگيره.

گاهي اوقات نوزاد دچار اگزما ميشه كه مشكلي شايع  در بين نوزادانه. اگه نوزاد شما دچار اگزما بشه، پينه هايي به رنگ قرمز روي پوستش به وجود مياد. در اين صورت حتما بايد براي درمان نوزادتون به پزشك مراجعه كنين.

روش هاي پيشگيري از خشكي پوست در نوزادان 

هميشه سطح آب بدن نوزادتون رو كنترل كنين، چه وقتي كه با شير طبيعي اون رو تغذيه ميكنين چه وقتي كه با شير خشك اين كار رو ميكنين.

بدن نوزادتون رو روزي دو بار با استفاده از مرطوب كننده بدن نوزاد، مرطوب كنين. در صورتي كه خشكي پوست نوزاد شما بيش از حده، براي اقدامات جدي تر به پزشك مراجعه كنين.

با استفاده از يه دستگاه هواساز مناسب، هواي اتاق نوزاد رو تصفيه و مرطوب كنين. بهتره كه از يه مدل هواساز بي صدا استفاده كنين.

نوزادان رو بعد از حمام زدن به خوبي خشك كنين. كودكان رو هم بعد از استخر رفتن با استفاده از آب بهداشتي، خوب تميز كنين. كلر موجود در آب استخر باعث خشك شدن پوست كودك شما ميشه.

در طول زمستان و روزهاي سرد نوزاد رو به خوبي بپوشونين. همچنين براي شستن لباس نوزادان، از شوينده هاي مخصوص نوزادان استفاده كنين.

 از چه روغن يا لوسيوني استفاده كنيم؟ 

اگه نوزاد شما دچار خشكي پوست بشه، ميتونين از لوسيون هايي براي ماساژ بدن نوزادتون استفاده كنين. در ادامه تعدادي از اين لوسيون ها و روغن هاي مجاز و غير مجاز رو ذكر ميكنيم:

لوسيون هاي مناسب براي ماساژ نوزادان 

روغن آفتابگردان: اين روغن مقدار زيادي اسيد لينولئيك داره كه نوعي اسيد چربه و پوست نوزاد شما رو در برابر خشكي محافظت ميكنه. روغن آفتابگردان بهترين لوسيون براي پوست خشك نوزاده.

روغن حاصل از تخم هاي انگور: اين روغن هم مقدار زيادي اسيد لينولئيك داره كه مانع از خشكي پوست كودك ميشه و پوست كودك رو تقويت ميكنه.

روغن معدني بدون عطر مخصوص كودك: روغن بچه مخصوص خشكي پوست، بي بو و شفافه. اين روغن پوست نوزاد رو مرطوب ميكنه و از اون در مقابل خشكي محافظت ميكنه.

نرم كننده هاي حاصل از مواد نفتي: اين محصولات به صورت ويژه براي نرم كردن پوست نوزاد و حفظ كردن كشساني پوست نوزاد ساخته شده اند.

لوسيون هاي غير مجاز براي پوست نوزاد 

روغن خردل: باعث ايجاد اثري سمي روي پوست نوزاد ميشه و مقاومت پوست در مقابل آسيب ها رو از بين ميبره.

روغن بادام زميني تصفيه نشده: اين روغن حاوي چند پروتئينه كه موجب ايجاد واكنش هاي آلرژيك در نوزاد شما ميشه كه در نهايت باعث خشكي پوست ميشن.

روغن هاي گياهي: بعضي از روغن هاي گياهي حاوي مقدار زيادي از اسيد چرب الئيك اسيد هستن. اين روغن هاي گياهي اصلا براي پوست خشك مناسب نيستن و باعث بيشتر شدن خشكي پوست ميشن.

روغن زيتون: روغن زيتون حاوي مقدار زيادي الئيك اسيده. اين روغن در مقايسه با روغن آفتابگردان، به مقاومت طبيعي پوست آسيب وارد ميكنه. گاهي اوقات هم باعث سرخي پوست ميشه.

برخي صابون‌ها

شما مي‌توانيد براي رهايي از اين مشكل صورت خود را با صابون‌هايي بشوييد كه حاوي روغن درخت چاي و يا پيريتيون روي باشند. اين صابون‌ها به مبارزه با مخمرها و جرم‌هايي كه عامل ايجاد شوره‌ها بوده‌اند كمك مي‌كنند.
 
شامپو بچه

مقداري شامپو بچه‌ي رقيق را با گوش پاك‌كن به مژه‌هاي بالا و پايين خود بزنيد. براي گرفتن نتيجه‌ي سريع‌تر براي هر مژه 4 تا 5 بار اين كار را تكرار كنيد. در زمان زدن شامپو چشم‌هاي خود را بسته نگه‌داشته و فوراً آن‌ها را با آب بشوييد.
 
ماساژ با روغن بادام

براي از بين بردن خشكي پلك‌ها، هر شب قبل از خواب آن‌ها را با روغن بادام گرم ماساژ دهيد. اين كار به بازسازي، رشد دوباره و احياي مژه‌هاي شما كه ممكن است به خاطر شوره‌ها ريخته باشند كمك مي‌كند.
 
حفظ بهداشت مژه و پلك‌ها

مطمئن شويد هيچ مواد آرايشي روي چشم‌هاي شما نمانده است. براي جلوگيري از باقي ماندن مواد آرايشي و هرگونه آلودگي روي چشمان خود، يك روال منظم براي شستشوي آن‌ها داشته باشيد. آلودگي غدد چشم را تحريك به ايجاد شوره‌ي بيشتر مي‌كند. آرايش پاك‌كن‌هايي براي چشم خود خريداري كنيد كه توسط افراد متخصص تست شده باشند.
 
يك رژيم غذايي سالم
آب‌ميوه و سبزيجات تازه بخوريد. از مصرف كافئين، الكل و غذاهاي چرب خودداري كنيد. براي گرفتن نتايج بهتر مي‌توانيد از سبزيجات آب‌پز مصرف كرده و روزانه 8 تا 10 ليوان آب بنوشيد.
 
نزد چشم‌پزشك برويد
درمان‌هاي خانگي براي شوره در مژه‌ها مي‌توانند در حل اين مشكل به شما كمك كنند. بااين‌وجود اگر از آن‌ها نتيجه‌اي نگرفتيد بهتر است با يك چشم‌پزشك در اين باره مشورت كنيد. اين كار را براي اطمينان از درمان و مراقبت‌هاي صحيح انجام دهيد. پزشك به شما قطره و پماد آنتي‌بيوتيك مناسب تجويز خواهد كرد.

 اين روزها زيبايي يكي از مهمترين مسائل بين افراد در همه جوامع است و از آنجايي كه اميد به زندگي افزايش پيدا كرده، خيلي از مردم دوست دارند سال ها زندگي و البته جواني خود را نيز حفظ كنند اما اگر بخواهيم هر دوي اينها را كنار هم داشته باشيم، كمي كارمان سخت خواهد شد. براي مثال پوست بدن بعد از گذشت سال ها ديگر شادابي خود را نخواهد داشت و دچار افتادگي مي شود.اين مشكل حتي در افرادي كه رژيم هاي سخت مي گيرند نيز وجود دارد. از اين رو با دكتر نيلفروش زاده، متخصص پوست و استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران در مورد جلوگيري از شل شدن پوست گفتگو كرده ايم.

آقاي دكتر! پوست چگونه شل مي شود، به خصوص پوست صورت خيلي در معرض اين مسئله قرار دارد؟ 

- افرادي كه دائم چاق يا لاغر مي شوند يا رژيم هاي سختي مي گيرند بيشتر در معرض اين مشكل هستند اما در عين حال بايد بدانيد لايه هاي سطحي پوست در حال ريزشي هستند و لايه هاي عميق تر انعطاف پذيري بيشتري دارند، بنابراين وقتي فرد رژيم سختي مي گيرد و كاهش وزن بالايي دارد، لايه هاي چربي از بين مي روند. توصيه مي كنم رژيم هاي عادي داشته باشيد تا پوست وقت كافي داشته باشد خود را ترميم و سفت كند.

غير از رژيم غذايي چه عوامل ديگري به شل شدن پوست كمك مي كند؟ 

- سيگار كشيدن، در معرض آفتاب شديد قرار گرفتن، ننوشيدن آب فراوان، و ... به شل شدن پوست كمك مي كند.

آيا پيري و شل شدن پوست به ژنتيك مربوط مي شود؟ 

- عوامل مختلفي در اين ميان دخيل است. بسياري از افراد گمان مي كنند ژنتيك حرف اول را مي زند اما در واقع مهم ترين دليل، عوامل اكتسابي است. عوامل مخرب محيطي مثل اشعه فرابفنش خورشيد (UV) مي تواند بر رشد و تكثير سلول ها تاثير منفي بگذارد و روند پيري را تسريع كند. اشعه فرابنفش باعث شل شدن رشته هاي الاستين مي شود و خاصيت اكتسابي پوست را به تدريج از بين مي برد. در نتيجه پوست شل و افتاده مي شود. اشعه UV بر ساختارهاي سلولي هم اثر منفي مي گذارد و باعث بروز تغيير در سلول هاي سطحي پوست و ظاهر شدن لك ها مي شود.

تغذيه در اين مسئله چه نقشي دارد؟ 

- عوامل تغذيه اي هم در اين زمينه بي تاثير نيست. سلول ها مدام در حال توليد مواد زائد داخل خود هستند كه به نام راديكال هاي آزاده شناخته شده است. آنتي اكسيدان ها كه در برخي مواد غذايي از جمله ميوه و سبزي هاي تازه موجودند مي توانند جلوي آثار مخرب راديكال هاي آزاد را بگيرند. ويتامين هاي گروه B، A و C اثر آنتي اكسيداني دارند و به پيشگيري از شل شدن پوست كمك مي كنند.بايد يادتان باشد حتما آجيل، پروتئين و آب فراوان را در برنامه غذايي خود قرار بدهيد تا دچار شل شدن پوست در بدنتان نشويد.

چه قسمت هايي از بدن بيشتر دچار افتادگي خواهد شد؟ 

- همانطور كه اشاره كردم تغذيه نامناسب و كاهش وزن شديد بسيار روي شل شدن پوست اثر مي گذارد. البته بارداري نيز مي تواند باعث شل شدن پوست شود اما در عين حال مي توان گفت از جمله نواحي بدن كه شل شدن و افتادگي بيشتر در آنها نمايان مي شود، پوست شكم و پوست بازوهاست. براي درمان شل شدن و افتادگي پوست شكم معمولا عمل جراحي كشيدن پوست شكم انجام مي دهد. همچنين مي توان از دستگاه RF يا راديوفركوئنسي براي درمان شلي و افتادگي پوست بدن استفاده كرد.

معمولا پوست صورت از چه سني شروع به شل شدن مي كند؟ 

- اواخر دهه سوم زندگي، زماني است كه پوست دچار تحليل مي شود و چروك هايي روي آن ظاهر خواهد شد. در اين ميان عواملي مي توانند روند پيري پوست را تسريع كنند و بر زيبايي و تازگي آن اثر بگذارند. علاوه بر عوامل ارثي و محيطي، تابش اشعه آفتاب، باد، تنش هاي عصبي و استرس، سيگار، آلودگي هاي محيطي و حتي حركات عضلاني بيش از حد مانند اخم كردن زياد بر شروع زودرس پيري پوست تاثيرگذار است.

پوست خانم ها زودتر شروع به پير شدن مي كند يا آقايان؟ 

- البته خانم ها؛ چون يائسگي از جمله عواملي است كه باعث افزايش چين و چروك در پوست مي شود. استروژن، هورموني است كه در سنين باروري از تخمدان ها ترشح مي شود و وظيفه جوانسازي پوست را بر عهده دارد. پس از يائسگي فعاليت تخمدان ها و به دنبال آن ميزان ترشح هورمون استروژن در خون كاهش پيدا مي كند، در نتيجه پوست شادابي و قوام خود را از دست مي دهد و خشك و پوسته پوسته مي شود.

مهم ترين توصيه تان براي جلوگيري از شلي پوست چيست؟ 

- آبرساني منظم به بدن هميشه براي سلامت پوست خوب و مفيد است و در جلوگيري از شل شدن پوست نيز موثر است. هنگام كاهش وزن حتما به طور منظم آب بنوشيد چون وقتي وزنمپايين مي آيد، بسيار مهم است كه آب مورد نياز بدن را تامين كنيد وگرنه پوست خاصيت ارتجاعي خود را از دست مي دهدو شل و آويزان مي شود. بعد از كاهش وزن نيز حتما ايننكته را مد نظر داشته باشيد.

فكر مي كنم سبزيجات هم كمك فراواني به حل اين مشكل مي كنند؟ 

- بله، هم سبزيجات و هم ميوه ها به خصوص ميوه هايي كه ويتامين C دارند خيلي به حل اين موضوع كمك مي كنند. در ضمن سعي كنيد حتما از كلاژن و الاستين استفاده كنيد زيرا دو ماده اي هستند كه در چاق نگه داشتن پوست موثرند. كلاژن يكي از فراوان ترين پروتئين هاي بدن است و اگر پروتئين رژيم غذايي كافي نباشد، كلاژن تخريب مي شود و پوست شل و با چين و چروكي پيدا خواهيد كرد. پس سعي كنيد هم در مرحله كاهش وزن و هم بعد از آن حتما در وعده غذايي روزانه پروتئين مصرف كنيد.

آيا كرم هاي سفت كننده پوست هم كمك كننده اند؟ 

- بله، البته اين كرم ها بايد توسط پزشك براي فرد تجويز شده باشد چون ابتدا بايد پوست فرد معاينه و بعد طبق آن دارو تجويز شود، استفاده از كرم هاي سفت كننده پوست كه سنتز كلاژن پوست را تحريك مي كنند، خوب است چون تركيبات AHA دارند.

ورزش كردن چقدر به سفت شدن پوست كمك مي كند؟ 

- خيلي، هرگز ورزش كردن را از زندگي تان دور نكنيد. ورزش روي سفت شدن پوست تان اثري مثبت دارد، ورزش هاي هوازي و ... مفيد هستند. به هر حال اگر مي خواهيد سالم باشيد و جوان بمانيد. تغذيه تان را اصلاح كنيد. آب زياد بنوشيد. حتما از كرم ضد آفتاب استفاده كنيد و ويتامين ها را نيز فراموش نكنيد. اگر بيرون از خانه ورزش مي كنيد بايد اقداماتي انجام دهيد تا پوست تان زياد در معرض اشعه هاي مخرب كلاژن قرار نگيرد. پياده روي و دويدن تان را اول صبح يا در پايان روز انجام دهيد، زماني كه نور خورشيد اثر قوي ندارد.

اگر ويتامين ها به بدن نرسند چه اتفاقي خواهد افتاد؟ 

- اگر در رژيم هاي كاهش وزن ويتامين هاي ضروري كه بر پوست اثر دارند. تامين نشود، دچار مشكل مي شود. پس حتما ويتامين هاي C، K، A و E ويتامين در رژيم غذايي داشته باشيد تا با مصرف آنها از چين و چروك و شل شدن پوست جلوگيري كنيد چون به توليد كلاژن در پوست نيز كمك مي كنند.

 جاي شكي نيست كه هر فصلي عوارض خودش را بر موها دارد. براي مثال، اگر تابستان با آن آفتاب بيش از حد گرم و درخشانش، كلر موجود در استخرها و رطوبت و شرجي‌اش باعث آسيب ديدن موها مي‌شود، پاييز و زمستان هم به علت تغييرات ايجادشده محيطي‌ در آن براي موها آسيب‌رسان است. كم شدن رطوبت و سرما هم عوامل مهم تخريبي در اين فصول به شمار مي‌آيند. شما با استفاده از يك‌سري محصولات مناسب آرايشي- بهداشتي و كمي مراقبت بيشتر مي‌توانيد موهايتان را در بهترين حالت نگه داريد. در اينجا به مشكلات رايج موها در سرما اشاره مي‌كنيم و چگونگي كنار آمدن با آنها و رفع كردن‌شان را هم توضيح مي‌دهيم.

كم‌رنگ شدن موها
اين مشكل زنانه در مورد موهاي رنگ‌شده است. اگر شما آسيب‌هاي ناشي از يووي و كلر كه در تابستان موهاي‌تان را آزرده است رفع نكنيد، در گذار از گرما به سرماي فصلي پاييز و زمستان، رنگ موهاي‌تان كدر و مات مي‌شود. براي درخشان نگه داشتن رنگ موها و جلوگيري از نمايان شدن تارهاي سفيد بر اثر اين كم‌رنگ شدن بهتر است كارهاي زير را انجام دهيد:‌

اسپري محافظ: مي‌توانيد از اسپري‌هاي موي حاوي محافظ يووي استفاده كنيد كه نه‌تنها روي موها را پوشش ‌دهد و از آسيب‌ يووي خورشيد جلوگيري ‌كند؛ بلكه آسيب‌هاي وارد را هم ترميم كند.

پوشاندن موها: اگر به استخر مي‌رويد، يادتان باشد وجود كلر در آب بر رنگ موها تأثير تخريبي دارد و كاهش دماي هوا و رطوبت هم اين مشكل را تشديد مي‌كند بنابراين از كلاه شنا استفاده كنيد.

تحكيم رنگ: با تغيير فصل و دما ميزان رطوبت موها هم كم مي‌شود و موها به سمت خشك شدن مي‌روند. استفاده از شامپوها و مرطوب‌كننده‌هاي مناسب فصل به شما كمك مي‌كند تا موها رطوبت طبيعي‌شان را حفظ كنند و ضمن اين كار، لايه رنگ‌شده روي موها هم تثبيت شود؛ زيرا كاهش آب تارهاي مو، آنها را از حالت درخشان‌شان دور مي‌كند.

پوسته‌ريزي
كف سر و پوست آن هميشه در مراقبت‌هاي روزانه از موها فراموش مي‌شوند و كمتر سراغ رسيدگي به آنها مي‌رويم. در فصول سرد سال اين قسمت از پوست بر اثر كاهش رطوبت و سرماي زياد دچار حالت پوسته‌ريزي مي‌شود كه شوره را به دنبال دارد. براي رفع آن روش‌هاي زير را امتحان كنيد:‌

شوينده مناسب: از شامپوهايي براي شست‌وشوي موها استفاده كنيد كه حاوي تركيبات ضدشوره باشند و با آنها كف سر را خوب با نوك انگشتان ماساژ بدهيد و كاملاً آبكشي كنيد.
روغن‌هاي گياهي: پوست سر را روزانه با كمي روغن بادام، نارگيل يا زيتون ماساژ دهيد. اين چربي وارد پوست سر مي‌شود و منافذ آن را تغذيه مي‌كند. در نتيجه، خشكي پوست سر رفع مي‌شود و كف سر پوسته‌ريزي نمي‌كند.

كانديشنرهاي درماني: استفاده از كانديشنرهاي درماني عمقي كه شرايطي چون عارضه‌هاي شوره، درماتيت و حتي اگزماي پوست سر را بهبود مي‌بخشد هم كمك‌كننده است.

حفظ رطوبت: با سرد شدن هوا استفاده از وسايل گرمايش در خانه و محل كار رايج مي‌شود كه باعث خشكي و كاهش رطوبت هواي محيط مي‌شوند. بهتر است از يك كتري آب‌جوش يا دستگاه‌هاي بخور استفاده كنيد تا رطوبت هوا حفظ شود و موها و سطح سر خشك نشوند.

سوختن موها
اين سوختن آن‌قدر بارز نيست كه شما به راحتي متوجه آن بشويد. تابش شديد خورشيد سطح موها را به شدت داغ مي‌كند و كوتيكول‌هاي مو در اين مواجهه دچار تخريب مي‌شوند و از بين مي‌روند. اين آسيب تا مدت‌ها با موهاي شما مي‌ماند. شما بايد با استفاده از ترفندهايي لطافت موهايتان را برگردانيد و مانع از اين بشويد كه اين سوختگي باعث آسيب رساندن سرما به موها شود. براي اين كار، راه‌هاي زير كمك‌كننده هستند:‌

تغذيه با كانديشنر مناسب: براي آن كه موهاي‌‌تان در پاييز و زمستان هم حالت لطيف خود را حفظ كنند و البته آسيب‌هاي قبلي هم رفع بشود، هفته‌اي يك بار از كانديشنرهاي مناسب عمقي استفاده كنيد. ماسك‌هاي مويي كه حاوي مرطوب‌كننده قوي هم هستند، مفيدند و قدرت و ضخامت تارهاي مو را حفظ مي‌كنند.

موهايي را كه بر اثر گرما آسيب ديده‌اند، نبايد در معرض داغ‌كننده‌هاي آرايشي گذاشت. براي مثال، استفاده از باد داغ سشوار، اين موها را شكننده مي‌كند و از بين مي‌برد. وسايلي چون اتوي مو و بابليس هم اثرات مشابهي در تخريب موها دارند. اين وسايل رطوبت موها را نيز كاهش مي‌دهند و باعث مي‌شوند موها در سرما بيشتر آسيب‌پذير مي‌شوند.

كوتاه و مرتب كردن: متخصصان آرايشي و مو توصيه مي‌كنند براي كاهش آثار شكنندگي موهاي آسيب‌ديده بهترين راه كوتاه كردن آنها در فاصله هر سه ماه است. اگر در اين فواصل مقداري از موها را كوتاه كنيد، رشد آنها از ريشه به شكل بهتري ادامه مي‌يابد و موهاي جايگزين‌شده سلامت بيشتر و ظاهر بهتري دارند و قسمت‌هاي انتهايي آسيب‌ديده كم‌كم از بين مي‌روند.

درمان‌هاي آبرسان: هر از گاهي در فصول سرد موها را با استفاده از سرم‌هاي مناسب هيدراته كنيد تا از شكنندگي آنها جلوگيري كنيد و كوتيكول‌هاي آسيب‌ديده بر اثر گرما ترميم بشوند.

 مواد لازم براي ماسكي معجزه آسا براي ترميم موهاي آسيب ديده

دو قاشق عسل
يك قاشق روغن زيتون
يك قاشق سركه سيب

مواد ذكرشده در بالا را در كاسه اي بريزيد و كاملا باهم  تركيب كنيد. از اين ماسك به موهاي شسته نشده وخشك بزنيد. ابتدا آن را به ريشه ها و سپس تمام موها را آغشته كنيد. موها را با يك گيره جمع كنيد و به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقيقه صبركنيد.بعد از آن موها را كاملا شامپو بزنيد و اگر مايل بوديد مي توانيد از نرم كننده نيز استفاده كنيد.

 هيرسوتيسم (پرمويي) يكي از مهم ترين بيماري هايي است كه در زنان ديده مي شود. اين پرمويي در زنان به طور طبيعي نبايد در بدن يك خانم ديده شود، مثلا رويش مو در پشت لب، چانه، سينه، زير ناف، كشاله ران را در مردان مشاهده مي كنيم. ولي در زناني كه مشكلات هورموني پيدا مي كنند، در اين نواحي موهاي ضخيم و زبر شروع به رشد مي كنند.

در ابتداي خلقت، بشر پرموتر بود و اين پرمويي (هيرسوتيسم) نقش حفاظتي و گرمايشي داشت، ولي امروزه نمي‌توانيم نقشي براي موي بدن قائل شويم و مي‌بينيم كه بسياري از افراد، از جمله خانم‌ها درصدد هستند موهاي زائد بدن را از بين ببرند و بعد هيچ اتفاقي هم نمي‌افتد و اختلالي در بدن ايجاد نمي‌شود. البته از بين بردن كامل موها، آنقدر‌ها هم راحت نيست.

دكتر كامران جزايري، متخصص بيماري هاي پوست و مو بيشتر در اين باره برايمان توضيح مي دهد.
الگوي رشد مو در بدن افراد چگونه است؟
رويش مو در هر دو جنس در نقاط مختلف بدن متفاوت است، مثلا موي ناحيه سر، فاز رشد سريع تر و فاز استراحت كوتاه تري دارد و به همين دليل تا يك متر هم مي تواند رشد كند. طول دوره رشد موهاي ابرو يا بدن كوتاه تر است و در يك طول خاصي، متوقف مي شود.

علت تفاوت الگوي رشد مو در مردان و زنان چيست؟
اين تفاوت در دو جنس به علت پاسخ به آندروژن ها يا همان هورمون هاي مردانه است. آندروژن ها بعد از سن بلوغ ترشح مي شوند و صفاتي را در مردان به وجود مي آورند كه اين دو جنس را از هم متفاوت مي كند.

رويش مو در مردان در نقاطي رخ مي دهد كه فوليكول ها به هورمون حساس هستند. نقاط حساس به رويش مو در مردان سينه، صورت، زير شكم و كشاله ران است، ولي در خانم هايي كه سالم هستند و مشكلي ندارند، آندورژن بسيار كم است و اين رويش اتفاق نمي افتد.

مهم ترين نقش موي بدن چيست؟
مهم ترين نقش آن به فرآيند ترميم مربوط است. وقتي پوست بدن در اثر بريدگي، سوختگي يا جراحي آسيب مي بيند، سلول هاي زايا در ريشه موها مانند يك منبع عمل مي كنند و بعد از آسيب به پوست (البته از نوع سطحي) از درون ريشه موها سلول هاي جديد رويش پيدا مي كنند و ناحيه ترميم مي شود. در كنار مو، غده چربي سباسه وجود دارد. اين غده نقش نرم كنندگي دارد.

چرا برخي افراد بويژه خانم ها به طور ناگهاني دچار پرمويي (هيرسوتيسم) مي شوند؟
هيرسوتيسم (پرمويي ) يكي از مهم ترين بيماري هايي است كه در زنان ديده مي شود. اين موها به طور طبيعي نبايد در بدن يك خانم ديده شود، مثلا رويش مو در پشت لب، چانه، سينه، زير ناف و كشاله ران را در مردان مشاهده مي كنيم. ولي در زناني كه مشكلات هورموني پيدا مي كنند، در اين نواحي موهاي ضخيم و زبر شروع به رشد مي كنند.

چه افرادي به هيرسوتيسم (پرمويي) مبتلا مي شوند؟
يكي از شايع ترين علل هيرسوتيسم (پرمويي در زنان)، تخمدان پلي كيستيك است. كيست تخمدان مانع تخمك گذاري مي شود و تغييرات هورموني به وجود مي آورد. در اين اختلال هورموني، سطح آندروژن ها بالا مي رود.

البته هيرسوتيسم (پرمويي در زنان) مي تواند به علت تومورهاي تخمدان يا اختلال در غده فوق كليوي هم باشد.

گاهي دليل خاصي براي آن پيدا نمي شود، يعني ممكن است همه آزمايش هاي درخواست شده از بيمار كاملا طبيعي باشد، اما فراموش نكنيم در برخي از نژاد ها، خانم ها پر مو هستند.

يكي از اين نژادها، نژاد ايراني است و اغلب خانم هاي ايراني از كودكي پر مو هستند، بدون اين كه هيچ اختلال هورموني در آنها وجود داشته باشد.

گاهي اوقات رويش مو در نقاطي ديده مي شود كه اصلا به هورمون حساس نيستند و در اثر مصرف برخي داروها اتفاق مي افتد يا ارثي است كه مي تواند نشانه اي از يك بيماري دروني باشد و بايد جدي گرفته شود. در هر صورت، رويش موي ناگهاني در هر فردي به پيگيري نياز دارد.

از افزايش مو گفتيم، اما آيا كاهش مو در بدن، ممكن است خود به خود اتفاق بيفتد؟
اين كاهش، معمولا در سر اتفاق مي افتد و موهاي بدن خودبخود كاهش نمي يابند. ريزش مو در سر هم در مردان و هم در زنان مشاهده مي شود كه همان طاسي نام دارد. گاهي هم به صورت تكه اي مي ريزد كه در اثر استرس يا عفونت هاي قارچي است.

بيماري هاي تب دار، جراحي، خونريزي، سقط جنين و شوك مي توانند باعث ريزش مو در سر شوند. اين ريزش ها جبران مي شوند و دائمي نيستند و فرد به تدريج به حالت قبل برمي گردد.

چگونه بايد موهاي زائد را از بين برد؟
تمام افرادي كه پرمو هستند، مي توانند موهاي زايد بدن را از بين ببرند، اما نه به طور كامل. ولي بايد اختلالات هورموني و بيماري هاي دروني مشخص و كنترل شود.

امروزه متداول ترين و سريع ترين روش براي از بين بردن موهاي زايد، ليزر است. ليزر در واقع نوري است كه به ناحيه پرمو تابانده مي شود. اين نور به داخل پوست نفوذ كرده و ريشه مو را كه حاوي رنگدانه است حرارت مي دهد. در اثر داغ شدن، ريشه سلول هاي زايا آسيب ديده و مو از بين مي رود.

انواع ليزرها وجود دارد كه هر يك طول موج مختلفي دارند، ولي با مكانيسم مشتركي عمل مي كنند. عملكرد ليزر از روش هاي قديمي مانند سوزاندن مو با الكتروليز و ... بسيار موفق تر است.

آيا با يك بار ليزر، موها كاملا از بين مي روند؟
اين روش ها دائمي نيستند و گاهي مي بينيم بيمار با اين شكايت كه موهاي ليزر شده دوباره رشد كرده اند، به ما مراجعه مي كند.

با تكنولوژي امروزي مي توانيم بگوييم كه 60 تا 70 درصد موها با تكرار ليزر كم مي شوند، ولي به طور كامل از بين نمي روند. ليزر تعدادي از موها را كاملا نازك و ظريف مي كند و تعدادي را هم از بين مي برد.

ولي ما هنوز روش قطع دائمي براي از بين بردن موها پيدا نكرده ايم. هر چند سيستم هاي ليزري مي توانند بسيار كمك كننده باشند و رويش و طول دوره رشد مو را كاهش مي دهند.

گرچه انتظار داريد در زمستان، دور از چشم آفتاب داغ، حال و روز پوستتان بهتر باشد، اما حتي در روزهاي سرد هم آكنه‌ها پوستتان را مي‌پوشانند و بيشتر از روزهاي تابستان، شما را درگير مي‌كنند.

برخي از بررسي‌ها، از افزايش 11درصدي آكنه در روزهاي زمستان خبر مي‌دهند و محققان دلايل متفاوتي را براي اين موضوع عنوان مي‌كنند. به گفته آن‌ها، در روزهاي سرد، پوست شما براي محافظت از خود، نوعي چربي را از خود بيرون مي‌فرستد و اين چربي، در عين لطيف نگه‌داشتن پوستتان، مي‌تواند منافذ آن را هم مسدود و زمينه را براي بروز آكنه فراهم كند. به گفته متخصصان، در چنين شرايطي، احتمال سر زدن آكنه روي بيني و چانه شما بيشتر مي‌شود. در اين شرايط، آن‌ها استفاده از كرم‌هاي مرطوب‌كننده را توصيه مي‌كنند. به گفته متخصصان، اگر در روزهاي زمستان پوستتان را با كرم‌هاي بدون روغن مرطوب نگه ‌داريد، ميل پوست شما به بيرون فرستادن چربي‌ها كمتر مي‌شود و احتمال بروز آكنه هم كاهش پيدا مي‌كند.

گذشته از اين، آن‌ها براي محافظت از پوست در فصل زمستان، مرطوب نگه‌داشتن محيط را هم توصيه مي‌كنند. به گفته متخصصان، در اين روزها بهتر است هواي خانه را با كمك دستگاه‌هاي بخور و هواشور مرطوب نگه ‌داريد تا هم آلودگي‌هاي محيط كمتر شود و هم سلامت پوستتان به خطر نيفتد. اگر شما استرس‌تان را كنترل مي‌كنيد، سطح قندخونتان بالا نمي‌رود، به مشكلات هورموني دچار نيستيد و براي كم‌كردن چربي پوستتان هر روز دوش مي‌گيريد، حتما اين روش را امتحان كنيد. گاهي دليل پيداشدن آكنه روي پوستتان نه آلودگي است، نه نوسانات هورموني. گاهي حل كردن اين مشكل، ساده‌تر از چيزي است كه هميشه فكرش را مي‌كرده‌ايد.

 لايه‌بردارهاي مكانيكي داراي عناصر ساينده ملايمي هستند كه سلول‌هاي پوستي مُرده را از سطح پوست جدا مي‌كنند. اين نوع از لايه‌بردارهاي پوستي معمولا در قالب اسكراب صورت يا كرم‌هاي پاك‌كننده داراي ذرات ريز و زبر ارائه مي‌شوند.

پوست ما دائما درحال بازسازي خودش است و سلول‌هاي پوستي جديد نيز به همين دليل رشد مي‌كنند تا جايگزين سلول‌هاي پوستي پير، مُرده يا آسيب‌ديده شوند. جالب است بدانيد كه هر دقيقه در هر روز، بين ۳۰ تا ۴۰ هزار سلول پوستي مُرده از پوست ما جدا مي‌شوند.

عواملي مانند افزايش سن و خشكي پوست مي‌توانند شرايطي را ايجاد كنند كه سلول‌هاي پوستي مُرده به‌راحتي از پوست جدا نشوند. تجمع اين سلول‌هاي زائد بر روي پوست مي‌تواند حالت زبري و چسبناكي به پوست بدهد و در ادامه طوري منافذ پوستي را مسدود كند كه به شكل‌گيري آكنه بزرگسالي منجر شود. با اين‌حال، استفاده منظم و دقيق از لايه‌بردار پوستي مي‌تواند به جداسازي سلول‌هاي پوستي مُرده كمك كند، و شادابي و جواني را به پوست بازگرداند.

انواع لايه بردار صورت و نحوه استفاده از آن ها 

لايه‌بردارهاي پوستي به دو نوع اصلي تقسيم مي‌شوند: لايه‌بردارهاي مكانيكي و لايه‌بردارهاي شيميايي. هر دو نوع اين محصولات، صرف نظر از ميزان كاربرد و نحوه سازگاري‌شان با انواع مشكلات پوستي، داراي جوانب مثبت و منفي مختلفي هستند.

لايه‌بردارهاي مكانيكي

لايه‌بردارهاي مكانيكي داراي عناصر ساينده ملايمي هستند كه سلول‌هاي پوستي مُرده را از سطح پوست جدا مي‌كنند. اين نوع از لايه‌بردارهاي پوستي معمولا در قالب اسكراب صورت يا كرم‌هاي پاك‌كننده داراي ذرات ريز و زبر ارائه مي‌شوند. همين‌كه لايه‌بردار را به‌آرامي روي سطح صورت و پوست بدن ماساژ بدهيد، سلول‌هاي پوستي مُرده هم به‌علت اصطكاك از روي پوست جدا مي‌شوند.

لايه‌بردارهاي مكانيكي به‌راحتي در همه داروخانه‌ها به فروش مي‌رسند و استفاده از آنها نيز كار ساده‌اي است. اين محصولات به‌طور خاص براي افراد داراي پوست چرب يا مبتلا به آكنه مناسب هستند. واضح است كه لايه‌بردارهاي مكانيكي بايد سلول‌هاي پوستي و زوائدي كه منافذ پوستي را مسدود كرده‌اند از پوست جدا كنند، اما شما نبايد اين محصولات را بيش از حد روي پوست فشار بدهيد، چون در اين صورت مي‌توانند باعث التهاب پوستي شوند.

با اين‌حال، استفاده از لايه‌بردارهاي مكانيكي به‌طور كلي مي‌تواند آسيب‌زا باشد. وقتي كه از اين ابزارها و وسايل كمك مي‌گيريد، درواقع داريد لايه بيروني پوست را سُنباده مي‌زنيد! به همين دليل است كه متخصصان پوست هميشه توصيه مي‌كنند كه موقع استفاده از لايه‌بردار مكانيكي، حتما براساس حركات آرام و دقيق عمل كنيد. نظر متخصصان اين است كه افراد داراي پوست حساس، به‌طور كلي نبايد از لايه‌بردارها استفاده كنند.

لايه‌بردارهاي شيميايي

لايه‌بردارهاي شيميايي حاوي اسيدهاي ملايمي هستند كه هر مانعي را كه جلوي سلول‌هاي پوستي مُرده قرار گرفته‌اند و مانع از جداسازي آن‌ها مي‌شوند را در خودشان حل مي‌كنند. لايه‌بردارهاي شيميايي به دو نوع تقسيم مي‌شوند:

مكانيكي يا شيميايي؟ مساله اين است!

آن دسته از لايه‌بردارهاي شيميايي كه حاوي آلفا هيدروكسي اسيد و بتا هيدروكسي اسيد هستند، كمتر از لايه‌بردارهاي مكانيكي به پوست آسيب مي‌رسانند. علاوه بر اين نكته، لايه‌بردارهاي شيميايي داراي عملكرد ويژه‌اي در راستاي شاداب‌سازي پوست هستند كه از توان اسكراب صورت خارج است. اين محصولات، سطح pH صورت را كاهش مي‌دهند و به هموار كردن چين‌وچروك‌هاي كوچك و سطحي كمك مي‌كنند. بنابراين، استفاده از لايه‌بردارهاي شيميايي واقعا براي پوست‌هاي خشك يا پوست‌هايي كه از قرار گرفتن در معرض نور خورشيد آسيب ديده‌اند، مناسب است.

كدام لايه‌بردار براي كدام پوست؟

پيدا كردن فرمولاسيون مناسب و سازگار با پوست هر فرد، به چند بار آزمون و خطا نياز دارد. بنابراين، اصلا توقع نداشته باشيد كه در اولين انتخاب بتوانيد بهترين محصول متناسب با شرايط خودتان را پيدا كنيد. براساس دستورالعمل‌هاي سازمان غذا و داروي آمريكا (USFDA)، شما بايد از لايه‌بردارهاي برپايه آلفا هيدروكسي اسيد استفاده كنيد كه غلظت آلفا هيدروكسي اسيد در آن ۱۰ درصد يا كمتر، و pH آن هم ۳.۵ يا بالاتر باشد. لايه‌بردارهاي برپايه بتا هيدروكسي اسيد، با اسيد ساليسيليك در سطح ۱.۵ تا ۲ درصد نيز اثربخشي مطلوبي دارند. فراموش نكيند كه استفاده از محصولاتي كه قدرت شيميايي بيشتري دارند، مي‌تواند باعث التهاب پوستي شود.

چه موقع و چطور از لايه‌بردار استفاده كنيم؟

لايه‌بردارها براي استفاده روزانه مناسب نيستند. پس اصلا نبايد هر روز از لايه‌بردارها استفاده كنيد. لايه‌برداري، لايه‌هاي فوقاني و بيروني پوست را از بدن جدا مي‌كند و درنتيجه پوست ما براي بازسازي لايه‌هاي فوقاني خودش به گذر زمان نياز دارد. افراد داراي پوست خشك فقط يك يا دو بار در هفته مي‌توانند لايه‌برداري را انجام بدهند و اگر پزشك اين كار را براي‌شان ممنوع كرده باشد، نبايد به لايه‌برداري فكر كنند.

با اين‌حال، افراد داراي پوست چرب مي‌توانند لايه‌برداري را به دو تا چهار بار در هفته برسانند. البته هر فردي، در صورت مواجه شدن با التهاب يا بثورات پوستي بعد از لايه‌برداري، بايد استفاده از اين روش را متوقف كند. نكته مهم ديگري كه نبايد فراموش كنيد، مرطوب‌سازي پوست بعد از هر بار لايه‌برداري است. اين كار مهم، التهاب ناشي از لايه‌برداري را تسكين مي‌دهد و از خشك شدن پوست جلوگيري مي‌كند.

يك نكته مهم

لايه‌بردارهاي شيميايي حاوي آلفا هيدروكسي اسيد يا بتا هيدروكسي اسيد، حساسيت پوست نسبت به نور خورشيد را تا مدت يك هفته بعد از هر بار استفاده، افزايش مي‌دهند. بنابراين، هميشه قبل از اين‌كه از خانه خارج شويد، به‌خوبي پوست را با استفاده از كرم‌هاي ضدآفتاب پوشش بدهيد. اين توصيه هميشگي متخصصان به همه افراد است

 ريزش مو بعد از زايمان يكي از مشكلاتي است كه بيشتر خانم ها بعد از به دنيا آمدن فرزندشان با آن درگير مي شوند. اما بهتر است بدانيد كه چاره ريزش مو بعد از زايمان چيست؟

چاره ريزش موي بعد از زايمان چيست؟
 معمولا تغيير در ميزان استروژن باعث ريزش مو در مادراني مي شود كه به تازگي فرزندشان به دنيا آمده است. اين ريزش مو در اكثر زنان پس از تقريبا يك سال برطرف مي شود.

آكادمي امريكايي امراض پوستي پيشنهاداتي براي چگونگي كنار آمدن با معضل ريزش مو بعد از تولد فرزند، ارائه مي دهد:

_ از شامپو و نرم كننده حجم دهنده مو استفاده كنيد.

_ از شامپوي حالت دهنده استفاده نكنيد، زيرا اين شامپوها، مو را صاف و لخت مي كنند و مو نازك تر و كم حجم تر ديده مي شود.

_ از نرم كننده اي استفاده كنيد كه مخصوص موهاي آسيب ديده است.

_ نرم كننده را روي پوست سر نريزيد. از آن فقط براي حالت دادن پائين موها استفاده كنيد.

_ از نرم كننده ها و حالت دهنده هاي قوي استفاده نكنيد، زيرا مو ها را نازك تر و كم حجم تر نشان مي دهد.